B1 maila: Biografiak idazten_Mikel

JOSE MANUEL IBAR “URTAIN”

1943an, Aizarnazabalen jaio zen, maiatzaren 14an. Txikitan, Urtain baserrian bizi izan zen, bertan.

1960an, Zestoan bizi izan zen. Harri-jasotzaile eta aizkolari aritu zen, eta idi-probatan hasi zen. 250 kilo jaso zuen eta 100 kiloko harria jaso zuen 192 aldiz, marka ezarriz.

1968an, Ordizian, boxeoan hasi zen, Johny Rodriren aurka. 17 segundotan bakarrik irabazi zuen.

1970ean, Europako txapelketa irabazi zuen, Peter Weiland alemaniarraren aurka. 7. asaltoan K.O. utzi zuen.

1972an, boxeoa utzi zuen. Guztira, 68 borrokaldi egin zituen. Horietatik, 53 irabazi zituen, 41 K.O., 11 galdu zituen, eta 4 baliogabe gelditu ziren. Espainiako eta Europako txapeldun 3 aldiz izan zen.

Bere ezizenak Urtain, Zestoako tigrea eta Morroskoa izan ziren.

1992an, bere burua hil zuen, Madrilen. Dirurik gabe eta zorrez beteta hil zen.

B1 maila: Biografiak idazten_JLuis

FRANCISCO ETXEBERRIA GABILONDO

Antropologo forensea da. 1957an Beasainen jaio zen.

Txikitan, Beasaingo La Salle eskolan ikasten hasi zen, eta, gero, Euskal Herriko Unibertsitatean egin zituen ikasketak.

Orain, Euskal Herriko Unibertsitateko irakaslea da.

Aranzadi Zientzia Elkarteko kidea da, eta Antropologia Departamentuko lehendakaria da.

Lan asko egin du, besteak beste, Lasa eta Zabalaren kasuan parte hartu zuen.

1960 eta 2010 urte artean, Eusko Jaurlaritzak Memoria Historiko, Gerra Zibil eta Frankismoari buruzko ikerketetan laguntzeko eskatu zion.

2011n, Salbador Allende presidente ohiaren heriotzaren ikerketan parte hartu zuen. Baita Jose Bretonen seme-alabak erreta agertu ondoren, beren heriotzaren ikerketan ere.

Sari asko jaso zituen, besteak beste, Gipuzkoako Giza Eskubideen saria 2006an.

Gaur egun, lanean jarraitzen du.

B1 maila: Biografiak idazten_Mila

JUANITO OYARZABAL

Juan Eusebio Oyarzabal, Juanito Oyarzabal bezala ezagutzen dena, alpinista da. 1956ko martxoaren 30ean Gasteizen jaio zen.

Hamalau zortzimilako igo dituen munduko seigarren mendizalea da, bi aldiz hiru gailur altuenak igo dituen lehenengoa, hain zuzen ere, Everest, K2 eta Kangchenjunga.

Edurne Pasabanekin K2 jaisten ari zela, arazo larriak izan zituzten eta Izozteen ondorioz, Edurneri 2 behatz moztu zizkioten eta Juanitori, berriz, denak.

2009an, helburu berri bat jarri zion bere buruari: munduko 14 zortzimilakoak bi aldiz igoko zituen lehen pertsona izatea. Mendian ibiltzeaz gain, telebistako hainbat sailetan parte hartu du.

Gaur egun lanean jarraitzen du.

B1 maila: Biografiak idazten_Inma

MIGUEL INDURAIN

Miguel Indurain txirrindularia, Nafarroan jaio zen, 1964. urtean. Bost “Frantziako Tour”-en irabazlea da eta historiako txirrindularirik onena.

Bere herrian hasi zen txirrindularitzan, bere aitarekin nekazaritzan ari zen bitartean. Han bertan lapurtu zioten bere lehenengo bizikleta. 11 urte zituela, irabazi zuen bere lehenengo lasterketa, eta, saria ogitartekoa eta edari bat izan ziren.

1976. urtean, bere ikasketak utzi zituen, eta Villaves txirrindularitza klubean sartu zen.

1978. urtean, Espainiako txirrindularitzako federazioko lehen karneta lortu zuen, eta 1984. urtean, “Reynolds” taldean fitxatu zuten. Afizionatuen txapelketa irabazi eta gero, hasi zen bere ibilbide profesionala.

1991tik 1995era, Frantziako Tourreko irabazlea izan zen, eta Italiako Giroan, 1992 eta 1993. urteetan. 1995. urtean, erlojuaren aurkako munduko txapelduna izan zen.

1988 eta 1995 urte artean, txirrindularitzako lasterketa asko irabazi zituen. Horregatik esaten dute historiako txirrindularirik onena dela.

1996. urtean, “Principe de Asturias” saria jaso zuen, eta 1997ko urtarrilaren 2an, txirrindularitza uztea erabaki zuen.

Gaur egun, Iruñean bizi da, negozio batzuk ditu eta eliteko kirolariak laguntzeko fundazio bat gidatzen du.

B1 maila: Biografiak idazten_ Bea

EDUARDO CHILLIDA JUANTEGI

1924. urtarrilaren 10ean jaio zen, Donostian. Bere aita Pedro Chillida eta bere ama Carmen Juantegi soprano famatua izan ziren.

Realeko atezaina izan zen, baina lesio batengatik utzi behar izan zuen futbola, eta 19 urterekin, Madrilen, arkitekturako ikasketak hasi zituen.

1948. urtean, Parisera joan zen bizitzera.

1950. urtean, Pilar Belzuncerekin ezkondu zen eta beren lehen semea jaio zenean, Donostiara bueltatu ziren.

1954.ean, bere lehen erakusketa egin zuen, burdinez egindako eskulturekin.

Sari asko irabazi zituen, besteak beste, Arte Ederretako urrezko domina, “Principe de Asturias de las Artes” saria eta japoniar sari asko.

Hernaniko Zabalaga baserrian, Chillida Leku museoa egin zuen, 2000. urtean. Urte batzuetan itxita egon ondoren, berriro zabaldu dute.

2002. urteko abuztuaren 19an, hil zen Donostian, alzheimer luze baten ondorioz.

Bere obra famatuenen artean, Donostiako Haizearen Orrazia da ezagunena.

B1 maila: Biografiak idazten

Oraingo honetan, biografiak lantzen aritu gara: zein elementu jarri hasieran eta amaieran, datak nola idatzi behar ditugun, zer kontatu behar dugun gure pertsonaiei buruz, nola lotu behar ditugun paragrafoak eta nola ordenatu behar ditugun.

Hona hemen adibide bat: EULALIA ABAITUA argazkilariaren biografia.

• 1853ko urtarrilaren 25ean jaio zen, Bilbon. Handik hilabete batera, bere ama hil zitzaion.
• Lehen ikasketak Katalunian egin zituen Bartzelonako Sarriako Jesusen Bihotzean.
• 1872. urtean, Juan Narciso de Olano y Picabea ontzigilearekin ezkondu zen, eta lau seme-alaba izan zituen.
• 1873. urtean, Liverpoolera joan ziren bizitzera, 2. Gerla Karlistatik ihesi. Han hasi zen argazkigintza ikasten.
• 1876an Bilbora itzuli ziren eta Begoñako basilikaren ondoan, Palacio del Pino jauregia eraiki zuten bizitzeko, eta sotoan bere laborategia jarri zuen.
• 1909. urtean, alargundu egin zen, eta 1941ean Bilboko Kale Nagusiko apartamentu batera bizitzera joan zen. Hantxe hil zen 1943ko irailaren 16an. Bere gorpua Begoñako hilerriko familia-panteoian dago.

B1 maila: Kontatu zure ikasle esperientzia.

B1 maila: eguneroko testuinguru ezagunetan esperientziak deskribatu idatziz.

Udal Euskaltegiko B1 maila taldean, ikasle moduan hizkuntzak ikasten izandako esperientzia nola kontatu landu dugu.

Horren ondorioz, ikasle bakoitzak bere esperientzia kontatuko du hemen.

ETORKINON AMETSAK (Primeran B1)

Duela astebete baino gutxiago hasi dugu urte berria. Urte hau, beti bezala, ametsez beteta hasi da. Izan ere, etorkinok baditugu ametsak, egunero eta orduro eskatzen ditugunak; etorkinoi ere gustatzen zaigu amets egitea.

Amets asko daude, baina gutxik merezi dute benetan. Gehienek aberats izan nahiko lukete, auto zoragarri bat eta etxe handi bat nahiko lituzkete. Nire lagun batek ohetik inoiz ez altxatzea nahiko luke; zuk ere, agian, bidaia zoragarria egin nahiko zenuke.

Amets guztiak errealitate batean hasten dira; baina ez dira beti errealitate bihurtzen. Etorkinontzat zaila izan da gure herritik irtetea, zaila izan da etortzea eta zaila da hemen egotea. Guk herrian integratu nahiko genuke eta harreman egokiak  nahiko genituzke gure auzokideekin. Ahalik eta ondoen hitz egin nahiko genuke euskaraz. Alegia, zu bezalakoa izan nahiko genuke.

Gure kontrakoek esaten dute ez dugula integratu nahi. Baina integratzea ez da gure kultura ahaztea. Ez genituzke gure arteko ezberdintasunak baztertu behar; zuek ere ezagutu beharko zenituzkete gure ohiturak, errespetatu beharko zenukete gure bizimodua.

Azken batean, hori da integrazioa: denok apur bat eman, elkar baloratzeko eta errespetatzeko.

…..

Goiko testua irakurri eta zerrendatu gako hitzak.

Ondoren, esan zein den ideia nagusia.

Amaitzeko, zeintzuk dira zure ametsak?

Zer egin duzu gaur?

Gaur goizean dendaz denda ibili zara eta erosketak egin dituzu. Ea bada, nondik nora ibili zara? Zer erosi duzu?

M-Lehiaketa 2018: Sari ematea eta “Route 66” hitzaldia Mamen Etxanizen eskutik

Emakumearen Nazioarteko Eguna dela eta, Beasaingo Udal Euskaltegiak zazpigarren aldiz antolatu du M-Lehiaketa. 2012an antolatu genuen lehenengo aldiz, eta, urtez urte arlo desberdinetako emakumeak ikustaraztea helburu, Literatura, Kirola, Musika, Diseinua eta Landa gunea emakumeek gizartean egindako ekarpena azaleratu dugu.  Aurten emakume bidaiariak izan dira protagonista. Bost emakume bidaiariren izenak asmatu behar izan dituzte lehiaketan parte hartu dutenek, hain zuzen ere, Marga D’Andurain, Dina Bilbao, Itziar Markotegi, Gertrude Emily Benham­­­­­­­­­­­­­­­­ eta Elizabeth Cochran (Nellie Bly ezizenez ezaguna).

Asmatzaileen artean bi irabazle izan dira: udal euskaltegiko ikasleen artean, Pedro Mari Ezkerra eta euskaltegitik kanpoko herritarren saria Maria Ixabel Yañez.

Sari banaketa ekitaldiaren ondoren, Mamen Etxaniz emakume bidaiariak Estatu Batuetan bizikletaz egindako Route 66 bidaiari buruzko hitzaldia eskaini du eta ikasleekin solasaldian aritu da.

Benetan plazer bat izan da bere esperientziaren kontakizuna entzutea. Mila esker berari eta ekitaldian parte hartutako guztiei.